The value of Art

installation

lead, gold / text / video

2013-2014

De afgelopen tijd ben ik bezig geweest met vragen omtrent de waarde van kunst.
Het startpunt voor mijn onderzoek is de frustratie en de ergernis geweest van de ervaringen die ik heb gehad met ‘niet-kunstliefhebbers’ en de poeha rond alle bezuinigingen.
Ik ben meerdere malen bevraagd over mijn kunstenaarschap met de veronderstelling dat ik ‘lekker aan het rommelen ben met andermans geld’ en smalend te horen heb gekregen dat het nou niet bepaald ‘nuttig’ is wat ik doe.

Dit project is hier een reactie op. Wat heeft dan wel waarde als kunst niet voor waardevol wordt aangezien? Goud is het oer-symbool van waarde. Het staat voor goddelijkheid, bezit en macht/rijkdom en aanzien. Goud spreekt tot de verbeelding, maakt hebberig en doet emoties hoog oplopen. Goud is kostbaar. Maar alleen doordat het moeilijk te ontginnen is? Of omdat er weinig van is? Wie bepaald de waarde? De banken hebben goud in de kluis omdat dat ‘waardevast’ is en geld niet, maar beide zijn gebaseerd op afspraken.

Wat is het verschil eigenlijk met kunst? Waarom is de waarde van kunst zo lastig te bepalen? Wie bepaald er wát kunst is en wanneer wordt deze waardevol? en waarom eigenlijk? Waarom wordt zowel goud als kunst als investering gezien terwijl de overheid haar budgetten op ‘kunst en cultuur’ als eerste wegbezuinigd en de gemiddelde Nederlander daar geen problemen in ziet?

‘Goud’ heeft een heldere definitie (1). De definitie van ‘kunst’ (2) is al een stuk ruimer en persoonlijker. Ook het woord ‘waarde’ is lastig en kan op meerdere niveaus kan worden gelezen. Misschien is het probleem dat de huidige tendens is om ‘waarde’ alleen te koppelen aan ‘rendement’? Morele, sociale, geestelijke of esthetische waarden zijn begrippen die namelijk veel lastiger toe te kennen zijn. In tijden van economische crisis lijkt het niet meer dan logisch om ‘rendement’ bovenaan de lijst te zetten en de rest te vergeten omdat dat tenminste duidelijkheid biedt en het makkelijkste meetbaar is.

Wat is waarde en hoe kennen wij waarde aan kunst toe? Wat mij betreft is Kunst goud waard en ik zou graag willen dat mensen kunst als iets (potentieel) waardevols kunnen zien.
In een interview met Peter van Beveren – taxateur Moderne en Hedendaagse Kunst, legt hij uit hoe hij waardes toekent aan kunst aan de hand van mijn kilo-goudstaaf. Hieruit komt naar voren hoe subjectief zoiets kan zijn en tegelijkertijd krijgt mijn kunstwerk (de goudstaaf) door zijn waardering een meetbare (markt)waarde. Dit is terug te horen en zien in een geluidsfragment gecombineerd met het taxatierapport dat de heer van Beveren gemaakt heeft. Samen met mijn certificaat van echtheid (3) vormt het geheel een installatie waarin men kan stilstaan bij hoe je zelf tot een waardeoordeel komt bij het kijken naar kunst. Niet alleen in geld maar ook in kwaliteit en emotie.

(1)betekenis goud in Van Dale; kostbaar edelmetaal van roodgele kleur
(2)kunst in van Dale: 1) verkregen vaardigheid in het een of ander 2) het vermogen om schoonheid
te scheppen en esthetisch genot op te wekken 3)kunstwerken 4)vaardigheid, handigheid 5)rare streek, frats
(3)bij aankoop goudstafen krijg je altijd een assay-rapport (certificaat van de echtheid van het goud
met haar waardes erop). Bij een kunstaankoop krijgt men eveneens een aankoop bewijs met evt. opage-nummer danwel handtekening.